Monday, March 29, 2021

Γνωρίζουμε τον Αντόνιο Βιβάλντι e-books

Σας παρουσιάζω με πολλή χαρά το δεύτερο e-book για τη γνωριμία με τον Αντόνιο Βιβάλντι και τα κοντσέρτα του για βιολί και ορχήστρα "Οι Τέσσερις Εποχές". Το πρώτο βιβλίο ετοιμάστηκε πριν ένα χρόνο -την περίοδο της καραντίνας- για να καλύψει ανάγκες της διδασκαλίας της μουσικής από απόσταση. 

Γνωρίζουμε τον Αντόνιο Βιβάλντι μέρος 2ο



Στο πρώτο βιβλίο παρουσιάζεται συνοπτικά η ιστορία του Βιβάλντι και της Βενετίας μέσα από πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό (εικόνες και βίντεο). Παρουσιάζονται στοιχεία της εποχής Μπαρόκ κι επιλεγμένες μουσικές του Βιβάλντι. Aσχολούμαστε αναλυτικά με το 1ο  μέρος του κοντσέρτου "Άνοιξη" και προτείνουμε εκπαιδευτικές δραστηριότητες για την κατανόηση της δομής του, αλλά και για τη δημιουργία μιας μελωδίας για την Άνοιξη από τα παιδιά. 


Στο δεύτερο βιβλίο συνεχίζουμε την παρουσίαση σταθμών στην καριέρα του συνθέτη, παραλληλίζοντας τις διάφορες φάσεις της ζωής του με μία από τις Τέσσερις Εποχές. Η άνοιξή του ήταν τα κοντσέρτα του για βιολί op 3 (1711), με τα οποία προκάλεσε αίσθηση σε όλη την Ευρώπη και συστήθηκε ως επιδραστικός συνθέτης κοντσέρτων. 

Το καλοκαίρι του είναι τα χρόνια μέχρι το 1720. Στα χρόνια αυτά συστήνεται στο κοινό ως συνθέτης ορατορίων και θρησκευτικών έργων, γίνεται συνθέτης και ιμπρεσάριος όπερας και η φήμη του απογειώνεται. Με την ευκαιρία, παρουσιάζονται τα μουσικά είδη της όπερας και του ορατορίου. Την ίδια περίοδο συνθέτει και τις διάσημες σήμερα "Τέσσερις Εποχές". Στο βιβλίο παρουσιάζονται δύο μέρη από το κοντσέρτο "Καλοκαίρι" και δημιουργήθηκαν δραστηριότητες για την εξοικείωση των παιδιών με γνωστά πουλιά και με μουσικά έργα που μιμούνται τις φωνές των πουλιών. 

Το φθινόπωρο μιλούμε για τον τρύγο, με αφορμή το γλέντι των χωρικών που καταλήγει σε... μέθη (1ο μέρος του κοντσέρτου)! Μιλούμε για το θεό του κρασιού, Διόνυσο και τη δημιουργία της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας από τις διονυσιακές τελετές. Η τραγωδία πάλι, ήταν το πρότυπο των διανοούμενων που δημιούργησαν την όπερα! Το φθινόπωρο του συνθέτη ήταν κυρίως η δεκαετία του 1720. Κατά τη διάρκειά της είχε εδραιωθεί η φήμη του ως συνθέτη, είχε παραγγελίες από ισχυρούς της Ευρώπης και τύπωσε πολλά έργα του στο τυπογραφείο του Άμστερνταμ.  

Ο χειμώνας μας δίνει την αφορμή να φτιάξουμε ιστορίες, μελωδίες και ζωγραφιές. Ο χειμώνας του συνθέτη είναι τα τελευταία χρόνια της ζωής του, στα οποία η μουσική του δεν ήταν πια της μόδας, όπως και ο θάνατός του στη Βιέννη. Το βιβλίο τελειώνει με την ιστορία της αναβίωσης της μουσικής του Βιβάλντι. Ο συνθέτης ξεχάστηκε μετά το θάνατό του και αποκαλύφθηκε τον 20ό αιώνα. 

Τα δύο e-books λειτουργούν συμπληρωματικά ως προς το έντυπο βιβλίο μου, το οποίο σχεδιάστηκε για χρήση στο δια ζώσης μάθημα. Παρουσιάζoυν εποπτικά τις ιστορικές πληροφορίες του βιβλίου και περιλαμβάνουν υλικό και δραστηριότητες  κατάλληλες για την εκπαίδευση από απόσταση.

                          

Ελπίζω να τα αγαπήσετε και να μπορέσετε να γνωρίσετε καλύτερα το συνθέτη και την εποχή του! 




Friday, March 5, 2021

Ήχος-Ακοή-Φωνή

Για την Ε΄ και τη ΣΤ΄ Δημοτικού

Το δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου Μουσικής των δύο αυτών τάξεων μιλά για τον ήχο και τη διάδοσή του, για το μηχανισμό της ακοής και για τον τρόπο που παράγεται η φωνή. Θίγονται, επίσης, ζητήματα, όπως οι ιδιότητες του ήχου, το ηχόχρωμα, η ηχώ, ο τρόπος που ακούμε τη φωνή μας, η ηχογράφηση. H συνύπαρξη όλων των παραπάνω θεμάτων σ' ένα κεφάλαιο μπορεί να μπερδέψει τον εκπαιδευτικό και τα παιδιά, γιατί το καθένα από μόνο του αποτελεί έναν ολόκληρο τομέα γνώσης.

Έτσι, αποφάσισα να παρουσιάσω υλικό στο οποίο εξηγούνται επιγραμματικά και με εποπτικό τρόπο αυτά τα θέματα. Το υλικό είναι αρκετό για 2 διδακτικές ώρες. Επιλέγουμε ό,τι θέλουμε από αυτό και ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των παιδιών, μπορούμε να επεκταθούμε σε περισσότερες παρουσιάσεις και εφαρμογές.  

1. Πώς λειτουργεί το αυτί: ένα σύντομο βίντεο στα αγγλικά από από τη σελίδα Les Orthophonistes




Στο μάθημα επικεντρώνω: α) στη δομή του αυτιού (εξωτερικό-μεσαίο-εσωτερικό τμήμα) και β) στο ότι η μηχανική ενέργεια (ηχητικό κύμα) μετατρέπεται σε ηλεκτρική μέσα στον κοχλία και με ηλεκτρικά σήματα φτάνει στον εγκέφαλο ο οποίος αναγνωρίζει τον ήχο. 

1β. Ένα πιο αναλυτικό βίντεο για το ίδιο θέμα. Μπορούμε να δείξουμε το σύντομο βίντεο στην Ε΄ τάξη και το πιο αναλυτικό στη ΣΤ΄. 


1γ. Στο παρακάτω σύντομο βίντεο βλέπουμε όλη τη διαδρομή του ήχου από την πηγή του ως τον εγκέφαλο του ανθρώπου:  

1δ. Ένα παιχνίδι που δείχνει πώς μεταδίδονται τα ηχητικά κύματα: 

2. Ηχώ

Στο βιβλίο της Ε΄ τάξης υπάρχει αναφορά στην ηχώ και προτείνεται ένα κείμενο του Ροντάρι που μιλά για την Ηχώ και τα λάθη της. 

- ένα σύντομο βίντεο που εξηγεί το φαινόμενο:

- ένα πιο αναλυτικό βίντεο

Στο παρακάτω βιντεάκι δίνω οδηγίες για το πώς να βάλετε υπότιτλους στα βίντεο του Youtube. Σε πολλά βίντεο μπορούμε να επιλέξουμε μόνο την αυτόματη μετάφραση, οπότε πρέπει να περιμένουμε κάποια λάθη και να είμαστε έτοιμοι τα διορθώσουμε την ώρα του μαθήματος.

Οδηγίες για υπότιτλους

3. Φωνή, εφαρμογές για μεγαλύτερα παιδιά. 
Μπορούμε να δείξουμε το υλικό της προηγούμενης ανάρτησης


Επιπλέον μπορούμε να προσθέσουμε 
- την εφαρμογή Ιncredibox  για το beatbox που ενθουσιάζει τα παιδιά
- βίντεο του μουσικού Νίκου Δημηνάκη που συνδυάζει beatbox με πνευστά όργανα! 


- την εφαρμογή Online Voice Recorder 
με την οποία μπορούν να ηχογραφήσουν τα παιδιά τη φωνή τους, όπως τους ζητά το βιβλίο μουσικής της ΣΤ΄ τάξης και να καταγράψουν τις παρατηρήσεις τους. 

Αφού ακούσουν τη φωνή τους ηχογραφημένη, συμπληρώνουν τις ερωτήσεις στο τετράδιο εργασιών (ΣΤ΄ τάξη). Μιλάμε για το πώς ακούμε τη δική μας φωνή και πόσο διαφέρει από το πώς την ακούν οι άλλοι.

4. Ο Ήχος και οι ιδιότητές του

Ας δούμε ένα πολύ ωραίο βιβλίο με πληροφορίες για τον ήχο, τα χαρακτηριστικά του και την ψηφιακή επεξεργασία του ήχου από τον συνάδελφο Σταύρο Κατηρτζόγλου: 

Στο κεφάλαιο 1 του βιβλίου υπάρχουν πληροφορίες, εικόνες και παραδείγματα για τις ιδιότητες του ήχου, τις οποίες μπορούμε να δούμε και ν' ακούσουμε. 

Στο κεφάλαιο 3 του βιβλίου υπάρχουν πληροφορίες για τη δωρεάν εφαρμογή Audacity την οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι εκπαιδευτικοί, αλλά και τα παιδιά για να εισάγουν και να επεξεργαστούν ήχους.

- Δειγματοληψία ήχου : εφαρμογή από το Φωτόδεντρο. Βλέπω το ηχητικό κύμα μιας ηχογράφησης. Είτε ηχογραφώ κάποιον ήχο είτε επιλέγω από τους έτοιμους ήχους της εφαρμογής.  

Για να ηχογραφήσουμε τη φωνή μας και να την επεξεργαστούμε ψηφιακά όπως μας ζητά το 2ο κεφάλαιο του βιβλίου μουσικής της ΣΤ΄ Δημοτικού μπορούμε: 
1. Να ηχογραφήσουμε τη φωνή μας 
α) με κάποιο πρόγραμμα σε υπολογιστή στον οποίο έχουμε συνδέσει μικρόφωνο (όπως την εφαρμογή Online Voice Recorder, το Audacity) ή 
β) με το κινητό μας.

2. Να δούμε το ηχητικό κύμα της φωνής μας 
α) στην εφαρμογή του Φωτόδεντρου ή 
β) στο Audacity. 

3. Εάν η εφαρμογή μας ζητάει κάποιο τύπο αρχείου ήχου διαφορετικό από αυτό που έχουμε, μπορούμε να μετατρέψουμε το ηχητικό μας αρχείο σε άλλη μορφή με την εφαρμογή Online Audio Converter

5. Κουίζ από την Κλεονίκη Χρυσανθακοπούλου για ν' ανακεφαλαιώσουμε τις γνώσεις μας: