ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Πραγματοποιήθηκε χθες η παρουσίαση του βιβλίου "Ο Κάβουρας στην Τρύπα του" που διοργάνωσε η Ελληνική Ένωση για τη Μουσική Εκπαίδευση (Ε.Ε.Μ.Ε.), την οποία ευχαριστώ θερμά. 

Ακούσαμε τα δύο παραμύθια του βιβλίου κι εξήγησα τον τρόπο που μπορεί να βοηθήσει στη διδασκαλία της μουσικής φόρμας. Η χορογράφος, Βερονίκη Τσουγκράνη μας έδειξε τρόπους να παρουσιάσουμε τα δύο παραμύθια με κίνηση. 

Ο εικαστικός Πέτρος Γκοσιόπουλος μας συγκίνησε με το κείμενό του για το πώς εικονογράφησε το παραμύθι.

Προλογική Παρουσίαση για τον "Κάβουρα στην τρύπα του’"

Όταν πρωτοδιάβασα την ιστορία της Χρυσής, ένιωσα πως δεν είχα απλώς μπροστά μου ένα παιδικό αφήγημα. Είχα μπροστά μου έναν μύθο. Έναν μικρό, ταπεινό, πανάρχαιο μύθο, κρυμμένο κάτω από τη φλούδα μιας σύγχρονης αφήγησης. Έναν ήρωα που εγκαταλείπει τη φωλιά του, βγαίνει έξω στον κόσμο, γνωρίζει το Άλλο, συγκρούεται και, τελικά, επιστρέφει — αλλαγμένος.

Αυτό είναι το μοτίβο του πανανθρώπινου μύθου. Το βλέπουμε από τον Οδυσσέα μέχρι τον Μικρό Πρίγκιπα, από τους μύθους των λαών μέχρι τα όνειρα που κουβαλούν τα παιδιά. Στη μορφή του κάβουρα, οι μικροί αναγνώστες αναγνωρίζουν ασυνείδητα ένα αρχέτυπο — εκείνο του ταξιδευτή, του ήρωα που καλείται να γνωρίσει τον εαυτό του μέσα από τον κόσμο.

Κι εκεί ξεκινά ο ρόλος της εικόνας. Ως εικονογράφος, προσπάθησα να σταθώ με σεβασμό απέναντι σε αυτό που ο Carl Jung ονόμασε «συλλογικό ασυνείδητο» — το υπόγειο ρεύμα συμβόλων, μορφών και συναισθημάτων που διατρέχει όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως εποχής, ηλικίας ή πολιτισμού.

Ο κάβουρας — ένα πλάσμα πλάγιας κίνησης, σιωπηλό, αμυντικό — γίνεται εδώ το σύμβολο της εσωτερικής αναζήτησης. Της ανάγκης να βγούμε από την ασφάλεια, να εκτεθούμε στο άγνωστο και να επιστρέψουμε στον εαυτό μας πιο γεμάτοι, πιο πλήρεις.

Η εικονογράφηση δεν επιχειρεί να "μεταφράσει" το κείμενο απλώς· προσπαθεί να λειτουργήσει ως μια παράλληλη γλώσσα. Χρησιμοποίησα χρώματα και σχήματα που συνομιλούν με τον ρυθμό της μουσικής αλλά και με το ασυνείδητο του παιδιού — ή του ενήλικα που θυμάται ακόμα να ονειρεύεται. Τα σκηνικά είναι κάποιες φορές υπερβολικά, σχεδόν ονειρικά, όχι για να εντυπωσιάσουν, αλλά για να ενεργοποιήσουν τη φαντασία. Ο φαντασιακός κόσμος του παιδιού είναι ένα πραγματικό μέρος — κι εκεί ο κάβουρας ανήκει.

Η συλλογική φαντασία, όπως και ο μύθος, ενώνει. Κι αυτή είναι ίσως η μεγαλύτερη αξία αυτού του βιβλίου: ότι μέσα από την απλότητα μιας ιστορίας, μας φέρνει κοντά σε κάτι που ξεπερνά τον καθένα μας ξεχωριστά. Μας ενώνει στην κοινή μας ανθρώπινη ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας μέσα από την αφήγηση, μέσα από το παραμύθι, μέσα από την εικόνα.

Για τα παιδιά που βρίσκονται εδώ, εύχομαι αυτό το βιβλίο να γίνει ένα παράθυρο σε κόσμους που δεν έχουν ακόμη φανταστεί.
Για τους γονείς, να γίνει ένας τρόπος επικοινωνίας με τα παιδιά σας — πέρα από τα λόγια.
Και για τους εκπαιδευτικούς, να αποτελέσει μια αφορμή για στοχασμό, παιχνίδι, και δημιουργία — όχι μόνο στην τάξη, αλλά και στις καρδιές των μαθητών σας.

Σας ευχαριστώ που με ακούσατε και σας εύχομαι ένα όμορφο ταξίδι… μέσα από τα μάτια του κάβουρα.

Κι αν κάπου, στις σελίδες αυτής της ιστορίας,

βρείτε έναν κάβουρα να περπατά λίγο πλάγια, λίγο διστακτικά,

μην τον παρεξηγήσετε.

Ίσως είναι η δική σας ψυχή που προσπαθεί να βρει τον δρόμο της,

όχι ευθεία, αλλά όπως τον βρίσκουν τα όνειρα:

με κύκλους, με μουσικές,

με εικόνες που δεν εξηγούνται, μόνο νιώθονται.

Και αν στα χρώματα δείτε τον βυθό του κόσμου να ζωντανεύει,

ίσως είναι γιατί εκεί μέσα κατοικεί και κάτι από εμάς:

η ανάγκη να αφεθούμε, να φανταστούμε,

να επιστρέψουμε — λίγο διαφορετικοί,

λίγο πιο αληθινοί.

Σας εύχομαι, όποτε χρειάζεται,

να βρίσκετε κι εσείς μια μικρή τρύπα για να κρυφτείτε,

και έναν μεγάλο κόσμο για να ξαναβγείτε.

 

Κλείνω με τη ζωγραφιά που χρωμάτισε ο Θάνος κατά τη διάρκεια της παρουσίασης: 

Μπορείτε να βρείτε το βιβλίο στην παρακάτω διέυθυνση:   

CAMBIA